‘Meer begrip voor werknemers met geldzorgen, maar taboe op geld blijft belemmering in bieden van hulp’, Clairette van der Lans, projectleider Financieel fitte werknemers

‘De prijzen zijn het afgelopen jaar skyhigh gegaan en er is nog weinig uitzicht op dat de normale situatie weer terugkeert. Steeds meer mensen hebben moeite om de eindjes aan elkaar te knopen, dus hulp van werkgevers is hard nodig.’ Aan het woord is Clairette van der Lans, projectleider bij Financieel fitte werknemers. Voor dit project van platform Wijzer in geldzaken is een campagne gestart om werkgevers aan te moedigen hulp te bieden bij geldzorgen van werknemers en hier ook openlijk over te communiceren. ‘Als de hulp beschikbaar is, is deze vaak niet bekend bij werknemers.’

Meer begrip voor geldzorgen 

Abnormaal hoge energierekeningen en de torenhoge inflatie zijn het gesprek van de dag, waardoor er meer begrip vanuit werkgevers is voor medewerkers met geldzorgen en financiële problemen. Dit blijkt uit het onderzoek dat Wijzer in geldzaken (een initiatief van het ministerie van Financiën) liet uitvoeren onder 450 HR-professionals en 510 leidinggevenden van middelgrote en grote bedrijven. 

‘Vorig jaar voerden we voor het project Financieel fitte werknemers ook onderzoek uit onder leidinggevenden’ vertelt Van der Lans. ‘Toen bleek dat leidinggevenden vaak dachten dat het je eigen schuld was als je financiële problemen had. Bij de vraag: Hoe denk je dat geldzorgen ontstaan? gaf ⅔ van de leidinggevenden vorig jaar antwoorden als ‘het maken van verkeerde keuzes’. En dat terwijl financiële problemen vaak samenhangen met externe factoren en levensgebeurtenissen, zoals een partner die ziek wordt of een relatie die uitgaat.’

Van der Lans vervolgt: ‘Werkgevers beseffen dankzij de hoge prijzen waar we momenteel mee te maken hebben dat het iedereen kan overkomen. We kunnen allemaal een brief van de energiemaatschappij op de mat krijgen met de boodschap dat ons maandbedrag op 800 euro is vastgesteld. Het is logisch dat je hierdoor stress ervaart. Vorig jaar stelden we de vraag net na de coronacrisis. Die raakte natuurlijk wel bepaalde groepen, maar andere groepen totaal niet op financieel vlak. De hoge inflatie raakt iedereen.’

Taboe op geld zorgt voor minder hulp

Veel medewerkers kunnen hulp gebruiken en die is er vaak ook. 89% van de HR professionals geeft in het onderzoek dat nu gedaan is aan dat de organisatie in actie komt voor medewerkers met financiële problemen. Daarvoor heeft ruim 40% van de organisaties een officiële aanpak; bijna 50% komt in actie als medewerkers daarom vragen.

Maar dat deze hulp beschikbaar is, is vaak niet bekend: ‘Een opvallend onderzoeksresultaat is dat 31% van de HR-professionals aangeeft dat de hulpmogelijkheden die zij kunnen inzetten voor medewerkers met geldzorgen, niet actief worden gecommuniceerd binnen de organisatie. Dit gebeurt pas als mensen erom vragen, en dat gebeurt vaak niet. 

Ook is het bij circa één op de vijf bedrijven niet de bedoeling dat openbaar bekend wordt dat ze ondersteuning geven aan medewerkers met financiële problemen.’

Van der Lans legt uit dat dit komt omdat er nog altijd een taboe op geld heerst. ‘De leidinggevende vindt het pijnlijk en moeilijk om over geld te praten. Hij of zij begint eerder over de gezondheid of scheiding van een medewerker, dan over geldzorgen. Daarnaast speelt ook de schaamte mee die organisaties voelen, omdat ze medewerkers met financiële problemen hebben.’

Voorbeelden van andere werkgevers bij Financieel fitte werknemers

‘Terwijl het eigenlijk natuurlijk heel normaal is dat je medewerkers met geldzorgen hebt. In onze werkgeverscampagne die op 21 november van start is gegaan, delen we daarom vijf video’s van bedrijven die meer vertellen over hun aanpak bij medewerkers met geldzorgen en levensgebeurtenissen. Ook delen we op de website bijna honderd voorbeelden van werkgevers en de wijze waarop ze hun personeel ondersteunen. Wellicht staat je concurrent er ook wel tussen. Zo hopen we het taboe te doorbreken en tegelijkertijd inspiratie te bieden aan werkgevers voor de hulp die ze kunnen geven. Dit is ook waarom we zo blij zijn met de ervaringsverhalen van budgetcoach.nl en andere organisaties. Deze delen wij graag, omdat het goed laat zien wat budgetcoaching kan doen voor een werknemer en de organisatie.’

Volgens Van der Lans is het tijd dat geldzorgen en financiële problemen genormaliseerd worden in organisaties. ‘Als iedereen zijn mond houdt, wordt het probleem namelijk nooit opgelost. Wanneer je als organisatie niet openlijk communiceert over de hulp die je aanbiedt, zal er ook niemand gebruik van maken. Omdat het gesprek aangaan lastig blijft, bieden we een toolkit aan met een signaalscan, gesprekstips, een printbare herken- en verwijskaart en een e-learning voor leidinggevenden en HR.’

Leg uit wat budgetcoaching kan betekenen

Het is belangrijk dat leidinggevenden het gesprek aangaan met medewerkers. Er heerst namelijk niet alleen een taboe bij hen en organisaties, maar ook bij de medewerkers zelf, legt Van der Lans uit. ‘Dat zorgt ervoor dat mensen met financiële problemen pas na jaren hulp zoeken. Ze vinden het gênant, hebben geen idee waar ze hulp kunnen krijgen en willen, omdat er veel onwetendheid bestaat over wat die hulp zou kunnen betekenen, het zelf oplossen door meer uren te draaien of een bijbaan te nemen.’

‘Dat blijkt ook uit de twintig straatinterviews die we dit najaar hebben afgenomen met medewerkers die geldzorgen hebben. Medewerkers hebben geen idee wat de hulp van een budgetcoach bijvoorbeeld betekent. Ze associëren het met bemoeienis en controleverlies en zijn bang dat ze wordt opgedragen om in het vervolg alleen nog 50 euro per week uit te geven.’

‘Maar een budgetcoach heeft natuurlijk een andere rol dan een schuldhulpverlener’, vervolgt Van der Lans. ‘Je behoudt zelf de regie over je geld, maar krijgt hulp van iemand die met je meedenkt. Wanneer je als werkgever een budgetcoach inhuurt, zoals veel werkgevers aanbieden aan werknemers, is het verstandig om dit onjuiste beeld te veranderen. Bijvoorbeeld door een interview met de budgetcoach op Intranet te zetten, waarin duidelijk wordt wat hij of zij voor je kan betekenen.’

Van der Lans benadrukt hoe waardevol de hulp van een budgetcoach kan zijn voor je medewerkers. ‘Tijdens de straatinterviews ontdekten we dat veel mensen wel op de hoogte waren van de energietoeslag, maar niet controleerden of ze er wel voor in aanmerking komen. Dit zie je ook vaak bij andere toeslagen en regelingen. Mensen zijn ervan overtuigd dat zij toch niet in aanmerking komen, omdat ze een baan hebben. Dit is één van de eerste zaken die een budgetcoach met je bespreekt en eventueel samen met je regelt.’

Kan geen vrij nemen van geldzorgen

Het derde opvallende resultaat uit het onderzoek is dat 41% van de leidinggevenden geldzorgen meer een privéaangelegenheid vindt. Dit is niet per se zo, legt Van der Lans uit. ‘Je kunt geen vrij nemen van geldzorgen. Deze kunnen altijd in je achterhoofd spelen en zorgen dat je afgeleid bent. Het is niet voor niets dat uit eerder onderzoek is gebleken dat een werknemer met geldzorgen 20% minder productief is. Ook is bekend dat ze gemiddeld 7 extra dagen ziek zijn per jaar (Nibud, personeel met schulden, 2017). Dat kan een organisatie duizenden euro’s schelen.’

‘In onze toolkit vind je een kostenscan om te berekenen wat medewerkers met geldzorgen jouw specifieke organisatie kosten. Dan zal je algauw zien dat het inhuren van een budgetcoach of andere hulp bij geldzaken goedkoper is en het loont om om geldzorgen zo snel mogelijk aan te pakken’, besluit Van der Lans.

 Aan de slag 

Bekijk de andere resultaten uit het onderzoek in het artikel op de website van Financieel fitte werknemers. Hier vind je ook meer informatie over hoe je werknemers een helpende hand kan bieden bij geldzorgen en geldzaken. Van 21 november tot 4 december deelt Financieel fitte werknemers elke dag een werkgeverstip op LinkedIn om je op weg te helpen. 

Wil je sparren over een bepaalde casus? Of heb je vragen over budgetcoaching? Neem dan contact op via info@budgetcoach.nl of bel met 085 – 273 58 41.